Czy natura może pomóc miastom w rozwiązaniu problemu powietrza, które jest zbyt zanieczyszczone lub zbyt gorące?  

Raport "Planting Healthy Air" opracowany przez The Nature Conservancy we współpracy z C40 Cities Climate Leadership Group wydaje się dostarczać silnych argumentów przemawiających za pielęgnacją istniejących i powiększaniem miejskich drzewostanów.

XXI wiek będzie stuleciem miejskim, ponieważ miasta na całym świecie powiększą się o ponad 2 miliardy dodatkowych mieszkańców. Ta szybka urbanizacja jest bezprecedensowa w historii ludzkości. Tym czasem, jednym z najbardziej naglących globalnych wyzwań dla środowiska miejskiego jest jakość powietrza. W większości miast, najbardziej szkodliwym zanieczyszczeniem powietrza jest pył zawieszony, który jest emitowany z różnych źródeł, w szczególności spalania odpadów, drewna opałowego i paliw kopalnych. Innym palącym problemem, z którym zmagają się miasta, jest tzw. miejska wyspa ciepła. Fale upałów związane z ocieplaniem klimatu powodują zwiększoną śmiertelność na całym świecie i przyczyniają się do uciążliwości życia.

Raport Planting Healthy Air bada czynniki wpływające na potencjalny zwrot z inwestycji sadzenia drzew w 245 miastach świata, zamieszkiwanych przez około 1/4 światowej miejskiej populacji.

Dotychczasowe badania wpływu obecnych i przyszłych drzew ulicznych na jakość miejskiego powietrza pokazują, że o ile dzisiaj czerpiemy niewątpliwe korzyści z drzew w miejskiej przestrzeni, w przyszłości, drzewa i krzewy staną się koniecznym warunkiem przetrwania. Szacuje się, że jeszcze przed rokiem 2050, co roku, łącznie 250 tysięcy mieszkańców miast świata będzie umierać z powodu miejskiego przegrzania – o ile miasta nie podejmą aktywnych działań adaptacyjnych do globalnego ocieplenia.

Nowe drzewa miejskie oferują ogromne potencjalne korzyści. Jednak właśnie to utrzymanie istniejących drzew ma kluczowe znaczenie, tym bardziej, że wiele miast świata rozwijając się, z czasem traci drzewa z powodu redukcji budżetu na ich utrzymanie – bariera finansowa.

"Planting Healthy Air" wymienia ponadto bariery instytucjonalne. Omawiając najważniejszą z nich, raport zwraca uwagę na fakt, że w analizowanych przypadkach, wydziały miejskie zarządzające zieloną infrastrukturą nie były zobowiązane do realizowania polityk związanych z ochroną zdrowia.  Większość urzędników tych wydziałów nie jest przyzwyczajona do myślenia o korzyściach płynących z drzew dla jakości powietrza, a przez to dla zdrowia mieszkańców.

Trzecią kategorią są bariery związane ze zbiorowym działaniem. Za największe wyzwanie w tym zakresie, raport uznaje włączenie tysięcy prywatnych właścicieli gruntów do udziału w programach sadzenia drzew. Jest to szczególnie problematyczne wyzwanie z powodu małych rozmiarów większości miejskich nietuchomości gruntowych. Wymaga to wpłynięcia na decyzje tysięcy właścicieli. Miasta często prowadzą szerokie kampanie edukacyjne, aby zdobyć poparcie mieszkańców dla sadzenia drzew, jednak raport sugeruje, że powinny również wchodzić w interakcje z grupami społeczności i instytucjami sąsiedzkimi, które mogą pomóc pozyskać przychylność wielu właścicieli nieruchomości jednocześnie.

Raport i dedykowana mu strona internetowa The Nature Conservancy, wraz z interaktywną mapą i studiami przypadków dla najwyżej sklasyfikowanych miast w raporcie, omawiają sposoby na wykorzystanie samej przyrody do uzdrowienia miejskiego powietrza.  Oferują też wiele cennych informacji, takich jak:

• które miasta i które dzielnice mogą zyskać najwięcej,
• jaka powinna być liczba i zasięg niezbędnych inwestycji, oraz to
• gdzie drzewa są inwestycją opłacalną.

W wielu miastach, pojedyncza okolica może oferować znacznie wyższy zwrot z inwestycji niż przewiduje się średnio dla obszarów miasta, a mapy raportu mogą być użytecznym narzędziem dla władz miejskich decydujących o tym, gdzie zainwestować w zadrzewienia.

Dla wszystkich, którzy szukamy sposobów na sprostanie wyzwaniom związanym z jakością powietrza i falami upałów, drzewa miejskie są jedynym rozwiązaniem jakie umożliwia skuteczne wyeliminowanie obu problemów. Drzewa zapewniają również wiele dodatkowych korzyści, w tym siedliska dla dzikich zwierząt, ochronę przeciwpowodziową, pochłanianie dwutlenku węgla i możliwości rekreacyjne, które mogą mieć znaczną wartość dla miasta.

Podczas gdy same drzewa miejskie nie są w stanie rozwiązać problemów związanych z miejską wyspą ciepła i zanieczyszczeniem powietrza, oferują rozwiązanie, jakie można już dziś wdrożyć i które pod względem kosztów i skuteczności są porównywalne z takimi rozwiązaniami, jak ograniczanie ruchu samochodowego w miastach, malowanie dachów na biało czy instalowanie urządzeń czyszczących na kominach.

Jeśli posadzone optymalnie wcześnie i w odpowiednim miejscu, drzewa mogą sprawić, że nasze powietrze będzie zdrowsze, nasze miasta bardziej zielone, a życie w nich bardziej znośne.

Tłumaczenie materiału UN Environment