UN environment
Centrum UNEP/GRID-Warszawa
Zdj. Piotr Drabik na licencji CC BY 2.0

Niska jakość powietrza ma tak krótko-, jak i długotrwały, negatywny wpływ na ludzkie ciało.

Osoby z grup szczególnie wrażliwych są tu wyjątkowo mocno narażone, na co wskazują badania, łączące zanieczyszczenie powietrza z pogorszeniem się zdolności poznawczych osób starszych czy podkreślających jego zagrożenie dla dzieci.

Opublikowany niedawno raport UNICEF potwierdza te doniesienia. Posiłkując się danymi Queen Mary University w Londynie badacze zauważyli, że dzieci narażone są na oddychanie bardziej zanieczyszczonym powietrzem – szczególnie w drodze do szkoły czy na plac zabaw – oraz że zanieczyszczenie to ma dla nich bardziej poważne skutki niż dla dorosłych. Choć badanie zrealizowane zostało w Wielkiej Brytanii, to jego wnioski są ważne dla dzieci na całym świecie.

- Zauważone przez nas prawidłowości są niepokojące. To ważne, by decydenci dostarczali wiedzy i wsparcia rodzicom oraz wcielali w życie działania, które odpowiadają na problem narażenia dzieci na wysokie poziomy zanieczyszczeń w trakcie ich szczytowego stężenia - mówi kierująca badaniami Abigail Whitehouse.

- Musimy wiedzieć gdzie, kiedy, jak i na kontakt z jakimi substancjami narażone są dzieci oraz wdrożyć skuteczne działania ograniczające ten problem, które ochronią ich zdrowie – dodaje.

Światowa Organizacja zdrowia zauważa, że w roku 2016 dojść miało do 6,5 milionów przedwczesnych śmierci, które związane były z zanieczyszczonym powietrzem atmosferycznym lub tym domowym, z czego 94% z nich miało miejsce w krajach o niskim i średnim poziomie dochodu. Problem te przejawia się szczególnie mocno na obszarach miejskich. Wedle danych UNICEF 17 milionów dzieci na całym świecie oddycha zatrutym powietrzem.

To, dlaczego ryzyka dla nienarodzonych dzieci, noworodków czy młodych dzieci jest najwyższe tłumaczy szereg czynników. Jako że dzieci wciąż rosną, zanieczyszczenie powietrza dotyka je w trakcie ich procesu rozwojowego, przyczyniając się do trwających całe życie dolegliwości. Narażenie za młodu na oddychanie niskiej jakości powietrzem może wpływać negatywnie na rozwój płuc i mózgu oraz zwiększać ryzyko zachorowań, np. na astmę.

Dodatkowym czynnikiem, wpływającym na narażenie na zanieczyszczenie – szczególnie na obszarach miejskich – jest wzrost. Jako że dzieci są niższe niż dorośli, są one bliżej poziomu gruntu, a tym samym rur wydechowych samochodów. Osoby młode oddychają szybciej, co oznacza wdychanie większej ilości powietrza w stosunku do ich masy ciała. Badanie wykazało, że w porównaniu do dorosłych spacerujące wzdłuż ruchliwych ulic dzieci mogą być narażone na o 1/3 większe poziomy zanieczyszczeń powietrza. To bardzo istotne odkrycie – szczególnie dla milionów dzieci na całym świecie, maszerujących codziennie do szkoły.

Jak zauważa WHO, zanieczyszczenie powietrza zwiększają również ryzyko zachorowania na choroby, takie jak rak płuc, choroby serca czy przewlekłe schorzenia układu oddechowego. Choć problemy te dotykają osoby w każdym wieku, to dzieci są tu bardziej zagrożone. Niska jakość powietrza wiąże się chociażby ze wzrostem ryzyka zachorowania na zapalenie płuc, odpowiedzialnego co roku za śmierć niemal miliona dzieci poniżej piątego roku życia. Wskaźnik ten czyni z niego największego zabójcę dzieci na całym świecie. I to zjawisko dotyka najmocniej niemowlęta i dzieci. W roku 2016 8% ogółu śmierci, które można przypisać zanieczyszczeniu powietrza, dotyczyło dzieci poniżej piątego roku życia, podczas gdy w wypadku osób w wieku od 5 do 15 lat wskaźnik ten wynosił 1%.

Na całe szczęście istnieją już możliwe do wdrożenia rozwiązania. Samorządy mogą tworzyć strefy czystego powietrza dla idących do szkół dzieci oraz zmniejszać poziomy ruchu ulicznego na określonych trasach. Na poziomie globalnym zanieczyszczenia powietrza redukować można poprzez przechodzenie na odnawialne źródła energii i znaczące redukcje emisji w sektorze transportowym. Dokonanie tych zmian już teraz jest istotne dla zapewnienia, że nasze dzieci nie będą obciążone nieodwracalnymi kosztami zdrowotnymi, które będą negatywnie wpływać na ich przyszłość.

Dowiedz się więcej na temat globalnej kampanii #BreatheLife, koordynowanej przez Światową Organizację Zdrowia, UN Environment oraz Climate & Clean Air Coalition, wspierającej szereg inicjatyw na rzecz czystego powietrza z 43 miastach, regionach i krajach, wpływających na życie przeszło 97 milionów osób.


Tłumaczenie materiału UN Environment